- 19-Nisan-2024
- GİRİŞ / Kayıt Ol
- Künye
- Ä°letiÅŸim
.jpg)
Kentlerde, imar planýna uymayan, ruhsatsýz binalarýn yýkýlýp, plana uygun, toplu yerleþim alanlarýnýn oluþturulmasý olarak nitelendirilen kentsel dönüþüm, 1980’lerden bu yana ülke gündeminde yer tutuyor.
Kentsel dönüþüm kavramý, uygulamada dönüþüm planlarýyla metropollerde karþýlaþtýðýmýz bir olgu iken, 17 Aðustos 1999 Marmara depreminden sonra tüm Türkiye’ye yayýlan ve belediyelerin gündeminden çýkmayan bir konu haline geldi.
“Kentsel Dönüþüm” hakkýnda merak edilen konulara, Fortes Mühendislik AÞ. Yönetim Kurulu Üyesi Mühendis Yavuz Kýlýç açýklýk getirdi.
Kentsel Dönüþümün Birden Fazla Amacý Var!
Kentsel dönüþümün, bir kentsel yenileþtirme olarak ele alýndýðýnda, kentlerin eski bir yapýdan daha yeni ve daha iyi bir yapýya kavuþturulmasý anlamýný taþýdýðýný dile getiren Fortes Mühendislik AÞ. Yönetim Kurulu Üyesi Mühendis Yavuz Kýlýç, “Kentsel dönüþüm, birçok nedene baðlý olarak zaman içerisinde eskimiþ, kullanýmý uygun ve güvenli olmayan kentsel dokunun, günün standartlarýna uygun olarak dönüþtürülmesi iþlemidir.
Kentler, zaman içerisinde olumlu ya da olumsuz deðiþime, dönüþüme uðrarlar. Artan göçlerle birlikte çarpýk ve plansýz kentleþme, sosyal, çevresel ve fiziksel açýdan kötü, yapýlara dönüþebilirler. Zaman içerisinde eskiyen yapýlar tehdit unsuru oluþturduðundan dolayý, hýzlýca yenilenmesi olasý kazalarýn da önünü kesecektir.
Þehrin, kültürel mirasýnýn gelecek nesillere aktarýlmasý, doðal, tarihi ve kültürel dokusunun korunmasý da kentsel dönüþümün amaçlarýndan biridir.
Kentsel dönüþümü, þehirlerin belirli amaçlar çerçevesinde, “dönüþtürülmesi, yenilenmesi, deðiþtirilmesi” olarak ele aldýðýmýzda, þehir sýnýrlarý içindeki herhangi bir alan, mahalle ya da semt, kentsel dönüþüm konusu içerisinde olabilir.
Kentsel dönüþüm faaliyetleri yapýlýrken, kentin fiziksel koþullarý ile toplumsal problemleri arasýnda doðrudan bir iliþki kurulmalýdýr. Kentsel dönüþüm ortaya çýkan yeni fiziksel, toplumsal, ekonomik, çevresel ve alt yapýsal ihtiyaçlara cevap vermelidir.
Kentsel dönüþüm projeleri, çöküntü alanlarý haline gelen kent parçalarýnda yaþam kalitesini yeniden yukarýlara taþýyacak stratejileri geliþtirerek, kentsel refah ve yaþam kalitesini artýrmayý hedeflemelidir.
Kentsel dönüþümde, kentsel alanlar en etkin bir biçimde kullanýlmalý ve gereksiz kentsel yayýlmadan kaçýnmaya yönelik projeler hayata geçirilmelidir. Bu sayede atýl olan alanlarýn tekrar kullanýma açýlmasý, gereksiz yayýlmalarý sýnýrlandýrmýþ olacaktýr.
Tarihi Osmanlý Dönemi'ne Uzanýyor...
Kentsel dönüþüm tarihinin Osmanlý Dönemi’ne kadar uzandýðýný belirten Fortes Mühendislik AÞ. Yönetim Kurulu Üyesi Yavuz Kýlýç, þunlarý söyledi: “Osmanlý Ýmparatorluðu’nun son yüzyýlýnda kentsel dönüþüm faaliyetleri, diðer ülkelerle gerçekleþtirilen ekonomik iliþkiler temelinde geliþmesiyle birlikte ilk olarak ticaret kentleri olan Ýstanbul, Bursa, Ýzmir gibi kentlerde, bir yenilenme projesi olarak uygulanmýþtýr.
Ticaret merkezlerinin bulunduðu kentlerde, özellikle 1860’lý yýllardan sonra, bedesten ve liman çevresindeki ticaret merkezlerinin yaný sýra modern iþ alanlarýnýn varlýðý da artmýþtýr. Modern toplumun inþa edilmeye çalýþýldýðý bu süreçte yapýlan kamu ve ticaret alanlarý sonucunda, kent merkezleri büyümüþtür.
Büyüyen kent merkezleri, diðer ülkelerle yapýlan ekonomik ticaret kapsamýnda yeniden gözden geçirilerek zamanla eskiyen, bozulan yapýlar çeþitli projelerle yeniden kullanýma sunulmuþtur. Bu dönemde yürütülen kentsel dönüþüm çalýþmalarýnýn bir diðer amacý ise Ýstanbul’da çýkabilecek olasý yangýnlarýn önüne geçmeye yönelik birtakým yeni düzenleme projeleri þeklinde olmuþtur.
Oluþturulan nizamnamelerle birlikte kentsel sorunlarýn çözülmesine yönelik yeniden inþa faaliyetleri yasal düzenlemelerle ele alýnmýþtýr.
1990’lý yýllara geldiðimizde ise eskiyen ve afet riski taþýyan alanlarda kentsel dokularý yeniden dizayn etmek için kentsel dönüþüm ilk akla gelen araç olmuþtur. Kentsel dönüþüm, 17 Aðustos 1999 Marmara depreminden sonra tüm Türkiye’de nerdeyse herkes tarafýndan merak edilen bir gündem haline gelmiþtir. ” diye konuþtu.
61 Ýlde, 164 Bin Konut Kentsel Dönüþüme Girdi
Kentlerin en önemli konusu haline gelen kentsel dönüþümün, Ýstanbul baþta olmak üzere Türkiye’nin 81 iline yayýldýðýný belirten Fortes Mühendislik AÞ. Yönetim Kurulu Üyesi Yavuz Kýlýç, þöyle konuþtu: “05/2012 tarihinde hayata geçen kentsel dönüþüm yasasý, 6306 sayýlý “Afet Riski Altýndaki Alanlarýn Dönüþtürülmesi" yasasýdýr.
Kentsel dönüþüm konusunda Çevre ve Þehircilik Bakanlýðý’nýn açýkladýðý veriler incelendiðinde, tespitlere göre Türkiye'de 9,8 milyon bina, 28,6 milyon konut var. Türkiye genelinde 1,5 milyon, Ýstanbul'da da 300 bin baðýmsýz birimin acil bir þekilde dönüþmesi gerektiði dikkat çekiyor.
Türkiye genelinde 1,5 milyon konutun kentsel dönüþüm kapsamýna alýndýðý bilgisine ulaþýlmaktadýr. Yine 81 ilde 716 bin konut ve iþ yeri riskli yapý kapsamýna alýndýðý, 59 ilde 600 bin baðýmsýz bölümün yer aldýðý 273 riskli alanda da çalýþmalarýn devam ettiði bilgisi dikkat çekiyor.
Kentsel dönüþüm için bugüne kadar vatandaþlara ve belediyelere, kira, taþýnma ve kamulaþtýrma yardýmý olmak üzere 15,5 milyar kaynak kullandýðý da bilgiler arasýnda yer alýyor.
Toplu Konut Ýdaresi Baþkanlýðýnýn (TOKÝ) deprem dönüþümü kapsamýnda bugüne kadar 61 ilde, 146 ilçede 164 bin konutluk kentsel dönüþüm projesini hayata geçirdiði, yaklaþýk 54 bin konutun plan ve proje çalýþmalarýnýn devam ettiði dikkat çeken detaylar arasýnda.
Tüm bu çalýþmalar göz önünde bulundurulduðunda kentsel dönüþümün tüm Türkiye’yi yakýndan ilgilendiren büyük bir dönüþüm olduðu ortaya çýkýyor.
Yaþam alanlarý yenilenirken, bu süreçlerde yürütülen mühendislik çalýþmalarý, kaliteli bir dönüþüm için önemli bir aþamayý oluþturuyor.” dedi.
Yorumlar